 |
| Eid-al-Fitr prayers at Jama Masjid in New Delhi - PTI |
در میان مناسبت‌هایی که مسلمانان در جهان بزرگ می‌دارند هیچکدام
جایگاه عید فطر و بعد از آن عید قربان را ندارند. اما چرا؟ تمایز این دو با دیگر
مناسبت‌ها چیست؟ چرا هیچکدام از اعیاد، روزهای بزرگداشت و سالگردهای وفات و شهادت
اهمیت و رونق این دو عید را ندارد؟
تفاوت این دو روز با دیگر مناسبت‌ها در کنشگری همان کسانی
است که قرار است آن‌ها را بزرگ بدارند. بزرگ‌داران در ولادت و شهادت و وفات و
سالگردهای دیگر نقششان زنده نگه‌داشتن مشارکت در بزرگ‌داشتن ارزش‌ها و اظهار علاقه
و احترام به گذشته‌ای است که به آن عشق می‌ورزند و بخشی و از هویتش می‌دانند. در
حالیکه مثلا در عید فطر مسلمانان بعد از آنکه موفق شدند قریب به سی روز پی‌درپی در
کنار یکدیگر از برخی امور از جمله خوردن و آشامیدن خودداری کنند، یک روز را به
اتفاق یکدیگر جشن می‌گیرند.
عید قربان هم اگرچه وجوه تاریخی و نمادین پررنگ‌تر است اما
باز نظر مناسکی که قبل از آن توسط مسلمانان به جا آورده می‌شود به عید فطر شباهت دارد
چرا که آن نیز پس از ده روز کنش جمعیِ بجا آوردن اعمال حج جشن گرفته می‌شود.
تمایز عید فطر و عید قربان یا دست کم یکی از تمایزهای این
دو روز با دیگر مناسبت‌های مسلمانان فاعلیت و موضوعیت فرد فرد ایشان در هر دو جشن است.
جالب اینجاست که نماز عید فطر اگرچه ظاهراً در ادبیات دینی واجب
نیست اما مسلمانان به آن دل‌بسته‌اند و اغلب در آن شرکت می‌کنند آن‌چنان که شاید بتوان آن را بزرگ‌ترین و مدنی‌ترین کنش
جمعی مسلمانان در جهان قلمداد کرد.
۲۵ خرداد ۱۳۹۷
١ شوال ١٤٣٩
- - -
پی‌نوشت: تلقی ایرانیان از واژه عید کم‌وبیش با عید نوروز - جشن فرارسیدن بهار پس از به پایان رسیدن خزان و زمستان در هم آمیخته است. عید فطر نیز پایان خزان خودخواستۀ خوردن و آشامیدن و ... است و ازین رو به فرارسیدن بهار بی‌شباهت نیست.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر